تیۆری پیاوانەیی: لە ئایدیۆلۆژیای ئەڵمانییدا
تیۆری پیاوانەیی لە ئایدیۆلۆژیای ئەڵمانییدا نووسینی: پێشڕەو محەمەد لە دیاگنۆسەکانی ڕەشبینیی کولتووریی ڕاستڕەوی توندڕەودا، قەیرانە کۆمەڵایەتییەکان هەمیشە وەک قەیرانی «پیاوانەیی» شیکارکراون و بەردەوامیش بەمجۆرە لێکدەدرێنەوە. بۆ نموونە لەئەفسانەداماڵینی جیهان، بەشارستانییکردنی کۆمەڵگەی مۆدێرن، پێشکەوتنی تەکنیکیی و فۆرمالیزەکردنی چارەسەری ناکۆکییەکان لەڕێگەی سیاسەتەوە بووەتە هۆی سافکردن، ژنانەییکردن و ماڵییکردنی پیاوان. شۆڕشی فەڕەنسیی ١٧٨٩ یەکەمجار ترسی لەسەر «پیاوانەیی» دروستکرد، […]
نــالی و قەسیدەی مەستوورە: شاکارێکی ئەدەبی یان نمونەیەکی بەرزی ئیرۆتیزمی کوردی
نــالی و قەسیدەی مەستوورە: شاکارێکی ئەدەبی یان نمونەیەکی بەرزی ئیرۆتیزمی کوردی نووسینی: شایان ڕەفیق پێشەکی: ئیرۆتیزم Eroticism بەو بەشەی ئەدەبیات دەوترێ کە ئەدەبێکی ئەویندارییە و جەخت لە خواست و ئارەز و چێژەکانی جەستەئەکات. بۆ یەکەم جار ئەم وشەیە لە ساڵی (۱۷۹٤) لە لای نووسەری فەرەنسی(ریتیف دی لابریتون) بەمانای ئارەزوی سێکسی بەکار هاتوە. وشەی ئیرۆتیزم لەوشەی […]
کۆژێف؛ کە فەڕەنسییەکانی فێری “خوێندنەوە”ی هێگل کرد
کۆژێف؛ کە فەڕەنسییەکانی فێری “خوێندنەوە”ی هێگل کرد نووسینی: ئیبراهیم عەریس وەرگێڕانی: سامان عەلی بڕێک چاوبەست لەو ناونیشانەدا هەیە کە بۆ کتێبێک هەڵبژێردرا دەتوانرێت بە سەرەتا یاخود دەروازەی فەڕەنسییەکان بۆ خوێندنەوەی هێگل-ی فەیلەسووفی ئەڵمان و تەنانەت ئەو کتێبەش لە قەڵەم بدرێت کە ژۆن هیبۆڵیت-ی بیرمەندی فەڕەنسی لەو پێگە و شوێنە کارکەنار کرد کە پێشتر کردبوویە یەکێک […]
ڕانان بۆ کتێبی ژنی نوێ
ڕانان بۆ کتێبی ژنی نوێ نووسین: ڕۆژان حوسێن ژنە نوێیەكە لێرە بوونی هەیە… كۆلۆنتای لە سەرەتای كتێبەكەوە نموونەی زۆر كارەكتەری نێو ڕۆمانەكان دێنێتەوە، هەروەها ئاماژە بە كۆمەڵێ بابەت دەدات دەربارەی ژنی نوێ و ژنی كۆن و تایبەتمەندییەكانیان. كاتێك ژنان دەستیان بە نووسین كرد، بە جۆرێك دەربڕی ئامادەیی ژنی نوێ و ئەزموون و سایكۆلۆژیایەكی جیاواز لەو […]
ڕازەکەی کەتان
ڕازەکەی کەتان بۆ دایکم نووسینی: حەسەن حسێن دوای سێ رۆژ لە ژاوەژاو و قەرەباڵغی، داوا لە خوشک و براکانم و منداڵەکانیان دەکەم دایکم و من بەجێ بهێڵن تا کەمێک پێکەوە بین. هەمووان وردەوردە و بە دوای یەکدا دەست دەکەنە ماڵئاواییکردن؛ خوشکم کلیلێکم پێ دەدات. ” ئەمە کلیلی دەرگەی ژوورەکەتە، لەو رۆژەوە تۆ رۆیشتوویت دایکم جگە […]
دژی چەقبەستووییەکان
دژی چەقبەستووییەکان بەرگریکردن لە سەلمان ڕوشدی ئێدوارد سەعید و. لە ئینگلیزییەوە: پێشڕەو محەمەد «ڕوشدی ڕاپەڕینی خەیاڵە». – سەعید ئەمە تەنها «حاڵەت»ێک نییە، بەڵکو مرۆڤێک و کتێبێکە. سەلمان ڕوشدی وەک مرۆڤێک لەسەرووی بیرلێکردنەوەوە ناڵاندوویەتی و ئازاری چەشتووە. لە چوار ساڵی خۆشاردنەوەیدا [سەعید ئەم وتارەی لە ١٩٩٣دا نووسیوە-وەرگێڕ] ژیانی کەسیی و ئارامیی کەسیی خۆی لەدەستداوە. بە ناچاربوون […]
پەنابەرە ئەڵمانییەکە (١٩٦٤)
پەنابەرە ئەڵمانییەکە (١٩٦٤) بێرنارد مالمود حەسەن حسێن وەریگێڕاوە و لێکۆڵینەوەی بۆ نووسیوە ئۆسکار گاسنەر بە فانیلەیەکی ژێرەوە و رۆبێکی هاوینەی گەرماوەوە لە بەردەم پەنجەرەی ژوورە گەرم و تاریکەکەی، ئەو هوتێلەی دەکەوتە سەر شەقامی دەی خۆرئاوا دانیشتووە، ئەو کاتەی من بە وریاییەوە لە دەرگە دەدەم. لە دەرەوەیش بە ئاسماندا، ئەنگۆرەی سەوزی حوزەیرانێکی درەنگ لە ناو تاریکیدا […]
مارکسیزم و زانســتی دەروونزانیی
مارکسیزم و زانســتی دەروونزانیی نووســینی:سوزان ڕۆزێنــــتال[*] وەرگێڕانی: عومەری خەتات سەرەتای وەرگێــڕ: زانــیاریی وئامارەکان لەسەر نەخۆشــییە دەروونیــیەکان سەرسوڕهێــنەرن. بە پێی ڕاپۆرتی ڕێکخراوی تەندروســــتی جیهانی، زیــاتر لە ٣٠٠ ملیــۆن مرۆڤ لە جیهـــاندا نەخۆشــی خەمۆکی (Depression)ــیان هەیە. نزیك ٢٣ ملیۆن کەس نیشانەکانی نەخۆشی شیزۆفرینـــی (schizophrenia)ـایان هەیە، لە کاتێکدا ساڵانە نزیکەی هەشـــت سەد هەزار کەس خۆیـــان دەکوژن. بەپێی ئامارەکانی […]
نازییەکان سۆپەر-کەپیتالیست بوون
نازییەکان سۆپەر-کەپیتالیست بوون چاوپێکەوتن لەگەڵ: ییشەی لاندا و. لەئەڵمانییەوە: پێشڕەو محەمەد [تێبینیی وەرگێڕ: لەم چەند ساڵەی دواییدا، لەگەڵ هەڵکشانەوەی ڕەوتی چەپ لە ئاستی جیهاندا، ڕۆشنبیران، مێژوونووسان و ئابووریناسانی لیبراڵ و کۆنزەرڤاتیڤ بۆ نیشانەگرتن و بێ بەهاکردن و دروستکردنی کەشی ترس و دڵەڕاوکێ نازییەکان وەک سۆسیالیست لەقەڵەم دەدەن و تەنانەت ئەم پێناسەکردنەی نازیزم بە سۆسیالیزم گوایە […]
ئێمەی پەنابەر
ئێمەی پەنابەر (١٩٤٣) هانا ئارنت و. لە ئینگلیزییەوە: پێشڕەو محەمەد [کورتەیەکی وەرگێڕ: یەک، پێش ئەوەی بە کورتیی باسی ئەم وتارە بکەم، دەمەوێت ئاماژە بەوە بکەم کە ئەم نووسینە گرنگەی ئارنت یەکەم جار نییە بکرێت بە کوردیی، تا ئەو جێیەی یادەوەرییم کۆمەکم بکات، مەنسوور تەیفوری ساڵی ٢٠١٣ وەریگێڕاوە و لە کتێبی «ئێمەی پەنابەر»دا بڵاوبووەتەوە. وەرگێڕانەوەی ئەم […]